Opnieuw hazenpest (tularemie) in Nederland
Meerdere jagers uit de provincie Overijssel, meldden sinds oktober verhoogde sterfte van hazen en konijnen. Intussen zijn uit dit gebied vier hazen voor onderzoek naar het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de faculteit Diergeneeskunde verstuurd. Van één haas is intussen de uitslag bekend, dit dier had tularemie, ook wel hazenpest genoemd. De andere hazen zijn nog in onderzoek.
Hazenpest
Hazenpest wordt veroorzaakt door de bacterie Francisella tularensis. Deze ziekte kan bij zeer veel diersoorten voorkomen, maar vooral hazen en knaagdieren zijn gevoelig.
Overdracht
De bacterie is van dier op mens overdraagbaar, maar niet van mens op mens.
Een besmetting kan op verschillende manieren plaatsvinden:
– Via de huid
– Door het eten van niet goed doorbakken besmet vlees (deze bacterie wordt bij 60 ºC gedood).
– Door het binnenkrijgen van besmet (sloot)water.
– Via het inademen van besmette luchtdeeltjes.
Omdat nog veel onduidelijk is hoe de overdracht van tularemie in Nederland verloopt, is in november 2016 de ziekte bij mensen meldingsplichtig geworden. Onderzoek kan meer inzicht opleveren over de besmettingsroutes en dat maakt het weer mogelijk om zo betere preventieve maatregelen te kunnen adviseren. Voor dieren (niet zijnde vee of nertsen) bestond al een meldingsplicht.
Symptomen mens
Wanneer de besmetting via een (soms niet zichtbare) wond plaatsvindt, ontstaat binnen enkele dagen een zweer ter plaatse van de wond en/of een ontsteking van de regionale lymfklieren. Hetgeen zich uit in bijvoorbeeld zwelling van de arm en/of opgezette lymfeklieren in de oksel of lies aan de zijde van respectievelijk de aangedane arm of been. De ziekte gaat gepaard met koorts en griepachtige verschijnselen. Tularemie is in principe met antibiotica goed te behandelen, mits de juiste middelen worden ingezet.
Symptomen haas
Tijdens de uitbraak van hazenpest in 2015 in Friesland, werd aangegeven dat de hazen opvallend zwak en apathisch waren, een schommelende gang hadden en hun natuurlijke schuwheid waren verloren. Maar omdat deze symptomen ook bij andere hazenziekten voorkomen, is aan de hand van het gedrag of uiterlijk van een haas niet te zeggen welke ziekte het dier onder de leden heeft.
Symptomen honden
Ook honden kunnen besmet worden met hazenpest, al zijn ze minder gevoelig dan mensen en is de kans op ziekteverschijnselen kleiner. In Nederland is een geval bekend waarbij een hond (lichte) ziekteverschijnselen vertoonde na het oplikken van bloed van een besmette haas. Honden zijn veel minder gevoelig voor de hazenpest-bacterie. Als ze worden besmet, zijn de ziekteverschijnselen meestal mild. Symptomen bij de hond zijn een verminderde eetlust gedurende een paar dagen, ze hebben eventueel koorts en zijn minder fit. Een dode haas kan ook een andere ziekte hebben, waar een hond gevoelig voor is. Geef dus nooit slachtafval en/of rauw vlees van een haas aan de hond.
Meld dode hazen en konijnen
Treft u dode hazen of konijnen aan in een gebied, meld dit op www.dwhc.nl. In overleg kan besloten worden tot onderzoek van de aangetroffen dieren.
Kijk hier voor meer informatie.