Woestijnbuizerd en werkvogel Arya behandeld in het Universitair Dierenziekenhuis

Kan de vijfjarige woestijnbuizerd Arya straks met één oog weer vliegen en misschien zelfs weer werken in de Rotterdamse haven? We hebben goede hoop! Twee maanden geleden werd ze met spoed naar het Universitair Dierenziekenhuis in Utrecht gebracht. Arya was ziek en valkenier Tessa van Huisstede zag een waas over haar rechteroog. Ze aarzelde geen moment en belde direct met vogelspecialist in opleiding Zoë van der Plaats.

Zoë onderzocht Arya en was ongerust. “Bij het lichamelijk onderzoek vonden we geen afwijkingen, maar het hoornvlies van het rechteroog was duidelijk verkleurd. Dit zag er niet goed uit.” Ze riep hulp in van veterinair oogspecialist in opleiding Clara Verdenius. Clara: “Mijn collega belde me in het weekend, met de vraag of ik vandaag nog wilde kijken. Uit het onderzoek bleek dat Arya in beide ogen een ontsteking (uveïtis) had en in het rechteroog een verhoogde oogdruk (glaucoom) door de ontsteking. Omdat beide ogen ontstekingsverschijnselen vertoonden, was het waarschijnlijk dat dit door een infectie vanuit de rest van het lichaam kwam.” Er werd een bloedonderzoek uitgevoerd bij de afdeling Vogels en Bijzondere Dieren. Hieruit bleek dat Arya sterk verhoogde ontstekingswaarden had. Ze werd hierna behandeld met verschillende medicijnen: corticosteroïden (ontstekingsremmers), een antibioticum en oogdrukverlagende druppels. Zoë: “Vanwege de corticosteroïden moesten we haar ook preventief behandelen tegen schimmels. Dat is omdat vogels door deze medicijnen een laag immuunsysteem krijgen en daardoor heel gevoelig zijn voor andere infecties.”

Operatie

Arya knapte wat op, maar na enkele weken bleek dat het rechteroog al zo beschadigd was door de verhoogde oogdruk dat het helaas niet meer met medicatie te behandelen was. Ze was blind aan dit oog en had pijn. Bij een blijvend blind en pijnlijk oog, is het beter om dit chirurgisch te verwijderen. De operatie werd uitgevoerd door de vogelspecialisten. Met een goede verzorging moest ze verder herstellen. Tessa zette iedere drie uur de wekker voor de medicijnen. De laatste controle laat zien dat het de goede kant op gaat. Tessa: “Ze is weer vrolijk en vanochtend hing ze ondersteboven aan het net omdat ze kraaien in de buurt zag zitten, dat is een goed teken!”

Werkvogel

De grote vraag is of Arya straks weer helemaal goed haar werk kan doen. Zoë: “We hebben goede hoop dat ze dit straks weer kan. Voordat we besloten om te opereren, vroegen we advies aan een bekende collega valkenier met meer dan 30 jaar ervaring. Hij kende een havik met één oog die nog goed kan jagen, maar ook een andere vogel waarbij dat niet meer lukte. Er is dus geen garantie, maar we weten dat het wel mogelijk is. Anders hadden we de operatie uiteraard niet uitgevoerd.”

Tessa kan niet wachten tot ze Arya weer los kan laten. “Ze is een heel actieve vogel, ze vliegt en jaagt graag. Haar werk in de Rotterdamse haven vindt ze leuk om te doen.” Arya werkt op een vuilnisbelt om de vogels die overlast veroorzaken te verjagen. Zouden ze dat niet doen, dan is de belt bedekt met een deken van overlast veroorzakende vogels die het afval verspreiden en mensen hinderen in hun werkzaamheden. Ook vervuilen de vogels werkmaterialen en de omgeving.

Arya

De woestuinbuizerd is al sinds 2017 bij Tessa: “Arya is geboren bij een valkenier in België. Ze kunnen eigenlijk na drie maanden bij de ouders weg, maar ik heb haar daar zes maanden gelaten. Zo konden de ouderdieren haar goed opvoeden als roofvogel en ging ze mensen niet als ouders zien. De vogel is dan wel wat wilder als je met haar begint, maar ze is slim en leert heel snel.” In een kleine maand had Arya de basics van het vrij vliegen en jagen onder de knie en kon ze aan de slag. Nu zijn ze perfect op elkaar ingespeeld.

Arya doet het zo goed dat de medicatie voorzichtig kan worden afgebouwd. Ook mag ze weer kleine stukjes vliegen, eerst aan de lijn om te kijken hoe ze het oppakt met één oog, omdat ze nu heel anders ziet. Als het goed gaat kan ze weer lekker los. Over vier weken komt ze weer naar het Universitair Dierenziekenhuis voor controle, hopelijk haar laatste keer.

Tekst: Nicole van Hoorn | Beeld: Bas Niemans