Tetanus is een ziekte van het zenuwstelsel, ontstaan door het gif dat vrijkomt uit een bacteriële infectieziekte. Tetanus wordt veroorzaakt door de bacterie Clostridium tetani. Deze bacterie en de sporen die deze bacterie vormt komen overal in de grond en de mest van dieren voor. De bacterie infecteert het lichaam via wondjes. Vooral in steekwonden kan de bacterie zich goed vermeerderen en gifstoffen produceren. Deze gifstoffen infecteren vervolgens de zenuwen van het paard.

Verschijnselen

• zichtbaar derde ooglid
• moeilijkheden met eten
• gestrekte hals, rechtopstaande oren en strakke mond
• stokkerige gang
• krampaanvallen
• niet meer op kunnen staan

Diagnose

Tetanus heeft zeer kenmerkende symptomen waaraan de ziekte herkend kan worden.

Behandeling

Voor tetanus bestaat op dit moment geen echte behandeling. Wanneer men er op tijd bij is lukt het met intensieve zorg nog wel eens om de dieren beter te krijgen. Het succes van de behandeling is echter sterk afhankelijk van hoe snel de symptomen van tetanus zijn ontstaan. Hoe langzamer het ontstaan, hoe beter de kans op herstel.

Paarden met tetanus krijgen zo snel mogelijk tetanusserum: antistoffen tegen het toxine (gif) dat de tetanusbacterie maakt. Als het tetanustoxine al in de zenuwen is opgenomen, kan het niet meer ‘weggevangen’ worden. Om de tetanusbacteriën zelf te doden kan een antibioticum toegediend worden, maar dit is alleen nog zinvol in een heel vroeg stadium van de ziekte. Verder is er geen echte behandeling voor paarden met tetanus. Met behulp van verpleging wordt geprobeerd zo veel mogelijk de symptomen tegen te gaan of te verlichten.

Nazorg

Als de ziekte heel langzaam is ontstaan zijn de kansen op overleven beter dan wanneer de ziekte snel ontstaat. De verpleging kan dan wel vele weken in beslag nemen.

De informatie over tetanus is ontleend aan het artikel ‘Tetanus of klem bestaat dat nog?’ in PaardenSport, geschreven door prof.dr. M.M. Sloet van Oldruitenborgh – Oosterbaan van de Universiteitskliniek voor Paarden. Klik hier om het volledige artikel te lezen (pdf, 588 kb).