Logo Universiteit Utrecht

Universitair Dierenziekenhuis

Kennisbank

Te weinig bloedplaatjes (trombocytopenie)

Wat is immuungemedieerde trombocytopenie?

Immuungemedieerde thrombocytopenie is een aandoening waarbij het afweermechanisme van de hond of kat antilichamen aanmaakt tegen de eigen bloedplaatjes. Het lichaam valt zichzelf als het ware aan. De antilichamen breken de bloedplaatjes af waardoor er een tekort aan bloedplaatjes ontstaat. Het gevolg hiervan is dat de patient bloed verliest en bloedarmoede ontwikkelt.

Verschijnselen

Honden en katten met immuungemedieerde thrombocytopenie kunnen de volgende verschijnselen vertonen:

  • puntbloedingen in de slijmvliezen en de huid
  • bloedneuzen
  • bloedend tandvlees
  • bloedverlies bij de ontlasting en de urine 
  • bloedarmoede door bloedverlies

De verschijnselen van bloedarmoede zijn:

  • vermoeidheid 
  • verminderd uithoudingsvermogen
  • bleke kleur slijmvliezen (tong, lippen en binnenzijde wangen) i.p.v. de mooi dieproze kleur die bij gezonde honden en katten te zien is

Oorzaak

De oorzaak van het ‘ontspoorde’ afweermechanisme kan liggen in:

  • langdurige ontstekingsprocessen als gevolg van bacteriën, virussen of parasieten
  • kwaadaardige gezwellen 
  • een immuungemedieerde (‘van de afweer van het lichaam’) ziekte

Echter, in veel gevallen lijkt de immuungemedieerde thrombocytopenie op zichzelf te staan en kunnen we geen oorzaak vinden. Deze vorm noemen we ‘idiopatisch’.

Diagnose

De diagnose stellen we met behulp van bloedonderzoek. Er bestaat nog geen definitieve test om de antistoffen tegen de bloedplaatjes betrouwbaar aan te kunnen tonen. De diagnose wordt gesteld door andere oorzaken uit te sluiten. Wanneer blijkt dat de hond of kat ook daadwerkelijk zijn eigen bloedplaatjes afbreekt is het belangrijk om de oorzaak daarvan te achterhalen.

Behandeling

De behandeling en de prognose kunnen door de diverse oorzaken erg verschillen. De behandeling van de meest voorkomende oorzaak van immuungemedieerde thrombocytopenie, namelijk de idiopatische, waarbij de ziekte op zichtzelf lijkt te staan, bestaat uit een langdurige onderdrukking van het afweermechanisme. Voor deze behandeling kunt u terecht bij de polikliniek Hematologie. De eerste 10 dagen, na het stellen van de diagnose, zijn vaak kritiek. Veel honden en katten zijn zo ziek dat een opname in onze kliniek, soms zelfs op de intensieve zorg afdeling, noodzakelijk is. Bij ernstige bloedarmoede kan ook een bloedtransfusie noodzakelijk zijn en wordt er een behandeling ingesteld met prednisolon en indien nodig met andere medicijnen.

Zodra uw dier voldoende hersteld is om weer naar huis te gaan kan de behandeling met medicijnen thuis plaatsvinden. Vervolgens controleren wij uw hond of kat met enige regelmaat in de polikliniek Hematologie. Dit doen wij door middel van lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek. Aan de hand van de uitslag wordt, indien nodig, de medicatie bijgesteld.