Logo Universiteit Utrecht

Universitair Dierenziekenhuis

Kennisbank

Verwijderen van vreemde voorwerpen in slokdarm of maag

Verschijnselen

Vreemde voorwerpen in de maag kunnen soms lang onopgemerkt blijven, totdat de maagwand geïrriteerd raakt. Verschijnselen van vreemde voorwerpen in de slokdarm of maag zijn:

  • slecht tot niet eten
  • regurgiteren (voedsel of slijm wat zonder veel misbaar overgegeven wordt)
  • overgeven, soms met bloedbijmenging
  • soms met gestrekte hals staan, het dier lijkt pijn te lijden
  • soms speekselen en kwijlen
  • soms alleen onrustig gedrag

 
In een aantal gevallen is het opeten van het vreemde voorwerp door de eigenaar gezien of vermoed.

Met name honden kunnen, in hun enthousiasme of uit nieuwsgierigheid, nogal eens vreemde voorwerpen in hun bek nemen en/of inslikken. Bij katten komt dit nauwelijks voor. Voorbeelden van dit soort vreemde voorwerpen zijn:

  • vishaakjes
  • kinderspeelgoed
  • kauwbotten en karbonadebotjes
  • satéprikkers en barbecueprikkers
  • tennisballen of delen ervan
  • medicijnstrips
  • (bij katten) stopnaalden met draad of linten, bijvoorbeeld van bloemen

Plastic

Een vreemd voorwerp van plastic in de maag kan lang onopgemerkt blijven totdat het plastic uithardt onder invloed van het maagzuur. Samentrekkingen van de maag kunnen dan pijn veroorzaken en tot een beschadiging en zelfs perforatie van het slijmvlies leiden.

Diagnose

Aan de hand van het verhaal van de eigenaar en echografie of röntgenfoto’s kunnen we vaak vaststellen dat er een vreemd voorwerp is ingeslikt. Soms kunnen we ook vaststellen om welk voorwerp het gaat.

Behandeling

Of het voorwerp (met een slangetje) verwijderd kan worden hangt af van: het soort voorwerp, hoe lang het in de slokdarm of maag heeft gezeten en waar het zit. Een vreemd voorwerp in de slokdarm moet in ieder geval zo snel mogelijk verwijderd worden. Het slokdarmslijmvlies kan namelijk heel snel (binnen enkele uren) beschadigd raken. Dat kan weer leiden tot perforatie of vernauwing.

Endoscopie is de beste manier om te onderzoeken: om welk voorwerp het gaat, waar het zich bevindt en of het beschadigingen heeft veroorzaakt. Met name perforaties in de slokdarm. Endoscopie is het van binnenuit bekijken van de keelholte, slokdarm, maag, dunne en/of dikke darm, met behulp van een flexibele slang met camera.
 
Er zijn veel verschillende hulpmiddelen beschikbaar om het vreemde voorwerp te verwijderen, zoals: tangetjes, lasso’s, netjes, ballonnen etc. Als er veel voedsel aanwezig is in de maag kan het soms heel moeilijk zijn om het vreemde voorwerp te vinden.

In sommige gevallen is endoscopisch verwijderen niet mogelijk:

  • bij een voorwerp in de maag dat door het uitharden zodanig is vervormd dat het niet meer door de slokdarm past. In zo’n geval moet het voorwerp operatief verwijderd worden.
  • vreemde voorwerpen in de slokdarm kunnen soms zo vast zitten dat operatieve verwijdering veiliger is.

 
Verwijdering via de endoscoop is in het algemeen minder belastend dan een operatie.

Peperkoek?

Soms krijgt de eigenaar het advies om het dier ontbijtkoek te laten eten. Peperkoek zou het vreemde voorwerp moeten omhullen. Dit werkt echter zelden in de maag en zeker niet in de darm want ontbijtkoek is uitermate goed verteerbaar. Daarnaast bemoeilijkt het de endoscopie. Met een nuchtere maag is de kans op het vinden en kunnen beetpakken van het vreemde voorwerp veel groter. Bovendien kan dan de narcose veel veiliger uitgevoerd worden.

Nazorg

Meestal mag het huisdier na de behandeling mee naar huis. Indien de slokdarm ernstig beschadigd is worden er medicijnen meegegeven. Bij ernstige beschadiging van de slokdarm kan na enkele dagen een vernauwing van de slokdarm optreden. Deze kan door ons in veel gevallen weer endoscopisch met een ballon opgerekt worden.