Nieuw onderzoek naar oorzaken insulinomen: levensbedreigende alvleeskliertumoren
Herkent u één van de volgende symptomen bij uw hond: verminderd uithoudingsvermogen; gedesoriënteerd gedrag; dronkemansgang? Hoewel ogenschijnlijk onschuldig, kunnen dit de eerste symptomen zijn van een insulinoom, een levensbedreigende alvleeskliertumor. Het is dan aan te raden uw dierenarts om een verwijzing te vragen naar de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren in Utrecht. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de patiëntenadministratie van de Universiteitskliniek via 030-253 9411, of receptieUKG@uu.nl.
Insuline
De alvleesklier is een belangrijk orgaan. Behalve verteringsenzymen produceert het insuline. Dit hormoon speelt een belangrijke rol in de energiehuishouding van het lichaam. Insuline zorgt ervoor dat de suikers in het lichaam van zowel mens en dier opgenomen en verbrand kunnen worden. Het is belangrijk dat dit goed blijft werken. Helaas is dit niet altijd het geval. Een bekende ziekte is bijvoorbeeld suikerziekte, waarbij er een tekort is aan insuline-producerende cellen in de alvleesklier. Maar wist u dat dit orgaan ook gevoelig is voor tumoren?
Ernstige aandoening
Als insuline-producerende cellen zich ongeremd delen, ontstaat een tumor, een zogeheten insulinoom. Zowel bij mensen als bij dieren komt het voor. Bij de mens is het weliswaar zeldzaam, maar als het een kwaadaardige variant is, is het slecht nieuws. Bij honden komen insulinomen veel vaker voor. De Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren ziet ongeveer tien honden per jaar met een insulinoom. Floryne Buishand, specialist in opleiding Chirurgie, doet onderzoek naar het ontstaan van tumoren in de alvleesklier. ‘Het is een zeer ernstige aandoening waar met name grotere honden last van krijgen. Honden met deze tumoren hebben vaak epileptische aanvallen, minder uithoudingsvermogen of een zwak achterlijf. De epileptische aanvallen zijn een concrete aanwijzing dat er iets mis is met je dier. Het lastige is dan dat vaak in eerste instantie wordt gedacht aan een neurologisch probleem in de hersenen in plaats van aan kanker. Zonder goed aanvullend onderzoek is het best lastig de juiste diagnose te stellen’, vertelt Floryne.
Uitzaaiingen te lijf
Insulinomen zijn zeer kwaadaardig, ze geven snel uitzaaiingen van kanker op andere plaatsen in het lichaam van je hond. ‘Zolang deze klein blijven, heeft het dier er weinig last van, maar dat kan snel omslaan. Op dit moment onderzoek ik of wij iets kunnen doen tegen de uitzaaiingen. Wat wij nu al weten is dat de insulinomen stamcellen bevatten. Stamcellen zijn cellen die nog geen specifieke functie hebben, zoals zenuwcellen of bloedcellen, maar zich nog tot alles kunnen gaan vormen als het lichaam de juiste prikkels afgeeft. Ze kunnen zich echter, als er iets misgaat, ook ontwikkelen tot kankercellen. Wij verwachten dat deze zogenaamde kankerstamcellen de bron vormen van de insulinomen en uitzaaiingen. Het doel is om een therapie te ontwikkelen specifiek gericht tegen de kankerstamcellen, om daarmee de behandelmogelijkheden voor honden met een insulinoom te verbeteren.’
De behandeling tegen een insulinoom heeft het beste resultaat als de dierenarts er snel bij is. ‘Ik hoop dan ook dat we met het onderzoek snel een marker kunnen vinden. Dus een bepaald kenmerk in het bloed, zodat we met een eenvoudige bloedtest kunnen bepalen of het om een insulinoom gaat.’
Experts in Utrecht
Het onderzoek van Floryne is onderdeel van een breder onderzoek binnen de Universiteitskliniek naar insulinomen bij dieren. Een team van hoogleraren en specialisten (in opleiding) doet veel onderzoek naar en opereert veel dieren met insulinomen, waardoor de Universiteitskliniek internationaal een van de grote experts op het gebied van behandelingen van insulinomen wordt gezien, zowel binnen de veterinaire als binnen de humane gezondheidszorg. Het onderzoek maakt deel uit van het programma Tissue Repair – Comparative and Translational Oncology (CTO), onderdeel van het Life Sciences themagebied van de Universiteit Utrecht.