Septische artritis betekent dat het normaal steriele gewricht geïnfecteerd is geraakt met bacteriën en nu ontstoken is. Dit komt voornamelijk voor bij jonge veulens met een lage weerstand. Ook volwassen paarden kunnen met deze aandoening te maken krijgen. Bij een veulen ontstaat een septische artritis vaak na een moeilijke geboorte of bij een vroeggeboorte en/of wanneer het veulen te weinig biest heeft opgenomen.

Verschijnselen

• warme, gezwollen gewrichten
• meestal ernstige kreupelheid
• algehele slapte

Oorzaken

Bij een volwassen paard wordt een septische artritis meestal veroorzaakt door een open wond tot in het gewricht. De ontsteking treedt soms ook op na een gewrichtsinjectie. Soms is er helemaal geen aanwijsbare oorzaak waardoor bacteriën vanuit de bloedbaan in een gewricht zijn beland.

Diagnose

De diagnose septische artritis kan worden gesteld na klinisch onderzoek en het uitvoeren van een gewrichtspunctie. Hierbij wordt er gekeken naar de hoeveelheid ontstekingscellen en de eiwitconcentratie in de gewrichtsvloeistof. Daarnaast wordt de gewrichtsvloeistof getest op bacteriën, zodat er een gerichte antibioticumkuur kan worden voorgeschreven. Om te bepalen of er sprake is van botaantasting kunnen er röntgenfoto’s gemaakt worden, maar een botaantasting is vaak pas in een laat stadium van de aandoening te zien op de foto.

Behandeling

Bij een veulen is genezing afhankelijk van het aantal aangetaste gewrichten en de mate waarin ze zijn aangedaan. Daarnaast maakt de verdere conditie van het veulen ook uit (of het bijvoorbeeld verder nog andere ziekten heeft). De prognose varieert dan ook van redelijk tot zeer ongunstig. Ook bij een volwassen paard hangt de genezingskans af van diverse factoren: de ernst van eventuele verwondingen, de duur van de infectie en het al dan niet betrokken zijn van onderliggend bot. Zolang er snel en daadkrachtig wordt opgetreden heeft een volwassen paard over het algemeen een gunstige prognose.

Bij een pasgeboren veulen wordt de gewrichtsholte gespoeld onder algehele of lokale verdoving. Door toediening van antibiotica wordt de infectie bestreden. Tevens worden pijnstillers en ontstekingsremmers toegediend. Om de weerstand van het veulen te verhogen krijgt het ook hyperimmuunplasma toegediend. Met behulp van een infuus wordt de bloedsomloop ondersteund.

Bij een volwassen paard zal vaak een operatie nodig zijn. Na het reinigen van de wond wordt het gewrichtskapsel gesloten en worden antibiotica toegediend. Omdat dit spoelen van het gewricht en sluiten van het kapsel onder algehele anesthesie moet gebeuren en specialistische apparatuur (röntgen, echo) nodig is, dient het paard naar een specialistisch dierenziekenhuis te worden gebracht. Dit brengt hoge kosten met zich mee en het is dan ook belangrijk om het behandelplan goed met uw dierenarts te bespreken of hierover tevoren even overleg op te nemen.

Voor de behandeling van een infectieuze gewrichtsontsteking bij paarden kunt u terecht bij onze afdeling Heelkunde – Orthopedie.

Nazorg

De behandelde gewrichten worden een aantal dagen onder het verband gehouden. Ook krijgt het paard boxrust. Afhankelijk van de situatie volgt daarna een kortere of wat langere periode van boxrust met gecontroleerd stappen aan de hand. Als het paard herstelt, kan het paard na kortere (aantal weken) of wat langere tijd (aantal maanden) weer in gebruik genomen worden.

Risico’s

Het belangrijkste risico is het niet onder controle krijgen van de infectie. Het veulen of het paard ontwikkelt dan schade aan het gewrichtskraakbeen, waarna het dier permanent kreupel kan blijven.

Deze informatie over septische artritis is ontleend aan het artikel ’Gewrichtsproblemen, bewegen is leven’ in PaardenSport, geschreven door dr. J.C. de Grauw, dr. H. Brommer en prof. dr. P.R. van Weeren van de Universiteitskliniek voor Paarden.