Logo Universiteit Utrecht

Universitair Dierenziekenhuis

Kennisbank

Rijtechnische problemen

We spreken van rijtechnische problemen, wanneer de ruiter of amazone problemen ervaart met het paard tijdens het rijden. De oorzaken van rijtechnische problemen kunnen lichamelijk van aard zijn, bijvoorbeeld als gevolg van kreupelheid of hals- en rugproblemen. Rijtechnische problemen kunnen ook te maken hebben met gedragseigenschappen van uw paard of met de manier van berijden. In dat laatste geval kunt u zich het beste tot een goede instructeur wenden.

Verschijnselen

  • Steigeren
  • Bokken
  • Staken
  • Staart zwiepen

Oorzaken

Rijtechnische problemen kunnen diverse, zowel lichamelijk als niet-lichamelijke, oorzaken hebben.

Mogelijke lichamelijke oorzaken:

  • Problemen met het gebit

Als het paard een probleem heeft aan zijn/haar tanden, kan het bit tijdens het rijden voor pijn zorgen. Het paard kan hierop reageren door te staken, bokken, steigeren of ander ongewenst gedrag te vertonen, waardoor de veiligheid van het paard en de ruiter in gevaar komen.

  • Kreupelheid 

Als het paard pijn heeft aan één of meerdere benen, of ergens in de rug of hals, kan het paard kreupel lopen. Soms valt dit kreupel lopen niet direct op, terwijl het paard toch pijn heeft. Het paard laat dit aan de ruiter of amazone merken, door tijdens het rijden niet (goed) te luisteren. Het paard kan bijvoorbeeld gaan bokken, of besluiten niet meer verder te willen lopen. Daarnaast kunnen problemen in de benen de bewegingsvrijheid van het paard beperken, waardoor het werkelijk niet verder door kan strekken of buigen.

  • Neurologisch 

Als het paard problemen of afwijkingen in het zenuwstelsel heeft, kan dit ervoor zorgen dat het paard zijn/haar bewegingen niet meer goed onder controle heeft. De ruiter of amazone voelt dit tijdens het rijden. Het zenuwstelsel bestaat uit ruggenmerg, zenuwen en hersenen; bij rijtechnische problemen van neurologische aard zijn het vooral ruggenmerg en (uittredende) zenuwen die een rol spelen, niet in eerste instantie de hersenen.

  • Hals- en rugproblemen, bijvoorbeeld ‘kissing spines’

Als het paard last heeft van problemen in de hals of rug kan dit zich uiten in problemen tijdens het rijden. Dit kan enerzijds veroorzaakt worden door beperking van de bewegingsvrijheid van het paard, anderzijds door pijn.

Deze problemen moeten worden aangepakt door een dierenarts.

Mogelijke niet-lichamelijke oorzaken:
Deze kunnen zijn gelegen in een verkeerde trainings- of rijtechniek. In sommige gevallen kan het voorkomen dat een ruiter of amazone dan wel niet bewust het paard verkeerd getraind heeft, waardoor er later problemen ontstaan tijdens het rijden. Dit kan door veel verschillende dingen veroorzaakt worden:

  • door verkeerd of overmatig gebruik van hulpteugels of andere hulpmiddelen
  • doordat het paard een onaangename ervaring heeft gemaakt en nu bang is geworden
  • door het verkeerd aanleren van bepaalde technieken

Deze problemen moeten worden aangepakt in samenspraak met een instructeur

Diagnose

Om een diagnose te stellen wordt eerst een uitgebreide anamnese afgenomen door een gesprek met de eigenaar en/of de ruiter. Vervolgens wordt het paard klinisch onderzocht en geobserveerd, in stilstand en lopend: op harde en zachte bodem, aan de hand of onder de man. Afhankelijk van de uitkomsten volgt hieruit een van de volgende behandelwijzen/vervolgonderzoeken:

Behandelwijzen

Er zijn meerdere mogelijkheden van behandelen, afhankelijk van het probleem:

  • Mocht het paard kreupel zijn, dan voeren we een uitgebreider lichamelijk onderzoek uit. 
  • Revalidatie is mogelijk bij alle lichamelijke problemen. Elk paard heeft een eigen hersteltraject, al dan niet met fysiotherapeutische ondersteuning.
  • Indien het paard een gedragsprobleem heeft, is er advies van een gedragsdeskundige beschikbaar.

Voor de behandeling van rijtechnische problemen als gevolg van een aandoening aan het bewegingsstelsel kunt u terecht bij het onderdeel Orthopedie (Bewegingsstelsel) van de Universiteitskliniek voor Paarden.

Voor de behandeling van rijtechnische problemen als gevolg van een spierprobleem of een probleem van het zenuwstelsel kunt u terecht bij de afdeling Inwendige Ziekten van de Universiteitskliniek voor Paarden.

Nazorg

Bij het ingaan van een hersteltraject, wordt er op regelmatige tijdstippen een controle uitgevoerd, om zodoende gepast advies te kunnen geven en het traject voorspoedig verder te zetten.